Bij pionieren in duurzaam bouwen, hoort experimenteren met energiezuinig leven. Zoals bijvoorbeeld slim energie opslaan en gebruiken wanneer dat gunstig is. We hebben het over de thuisbatterij. Barentsz’ mede-oprichter Bonne Datema heeft ‘m driekwart jaar geleden aangeschaft. Was het een goede aankoop? En past de thuisbatterij eigenlijk in een Barentsz-huis?
Hij kwam jaren geleden al tot het besef: “Huizen die energie kosten zijn niet meer van deze tijd.” Vanuit die gedachte ontstond niet alleen Barentsz, maar ook zijn eigen thuistransformatie naar energiezuiniger wonen. Een eenvoudige opgave? Nou, Bonne woont in een monumentale stolpboerderij uit 1870: “Dat is natuurlijk in beginsel geen energiezuinig gebouw. Dus een leuke uitdaging om daar wel een energiezuinige plek van te maken. En dat is gelukt, ons huis heeft nu een A+ label.”
Boerderij versus Barentsz-huis
Niet alleen Bonne is op een missie. Barentsz-bewoner en ‘energieonderzoeker’ André heeft ook een thuisbatterij geïnstalleerd in zijn huis. Samen zijn ze eerder op verkenningstocht gegaan in het – soms nog onbekende – land van de thuisbatterij. Nu houden ze elkaar scherp en up-to-date, ieder vanuit hun eigen, totaal andere woonsituatie. Want je hoeft geen duurzaamheidsdeskundige te zijn om te begrijpen dat een oude stolpboerderij lastiger energiezuinig of -neutraal te krijgen is dan een nieuw Barentsz-huis. “Dat is zo ontworpen, dat je veel minder energie nodig hebt”, aldus Bonne.
Hij vervolgt: “In mijn boerderij heb ik energieregulerende voorzieningen, zoals isolatie, een warmtepomp, zonnepanelen en later deze thuisbatterij gefaseerd moeten aanleggen. In een Barentsz-huis kunnen we alles in één keer geïntegreerd installeren en berekenen hoe al deze apparaten het meest effectief samenwerken. Wil je een thuisbatterij in je Barentsz-huis? Dan houden we daar in het ontwerp nu meer rekening mee. We denken bijvoorbeeld al na over de plek en de bekabeling. Bij mij in de stolpboerderij staat de batterij in een schuur, maar waar plaats je ‘m in je Barentsz-huis? Dat is voor ons een aandachtspunt in het ontwerp. Je wil bijvoorbeeld niet dat je de omvormer hoort.”
Zelf aan de knoppen
Bonne gebruikt zijn thuisbatterij sinds juli vorig jaar. Voordat we de tussentijdse balans opmaken, wat staat er precies op te laden in zijn schuur? “Ik heb gekozen voor de thuisbatterij met een open energiemanagementsysteem van BlauHoff, omdat je daarmee volledig zelf de werking van de batterij kan instellen. Ik wil er een beetje mee kunnen spelen.” Bonne verklapte al eerder: hij is een beetje beroepsgedeformeerd en zit graag zelf aan de knoppen. Met het energiemanagementsysteem kan hij zelf instellen bij welk prijsverschil energie wordt ingekocht en in welke situatie de batterij gaat ontladen. Ook zijn warmtepomp van NIBE maakt gebruik van de prijsverschillen voor een kWh gedurende de dag. Maar, voor hen die vooral de batterij de batterij willen laten: eenmaal ingesteld draaien deze systemen natuurlijk volledig geautomatiseerd. Wil je weten hoe de thuisbatterij precies werkt? André legt het voor je uit
Neem als capaciteit voor de batterij het aantal kWh dat je nodig hebt op een winterse dag
Het kilowatt en hoe
Dan de capaciteit. Hoe groot moet die batterij eigenlijk zijn? Bonne leerde een mooie vuistregel: “Neem als capaciteit voor de batterij het aantal kWh dat je nodig hebt op een winterse dag. Ik heb met mijn oude boerderij gekozen voor een capaciteit van 40 kWh. Van André weet ik dat hij heeft gekozen voor 30 kWh.”
En hoe zit het met de portemonnee, worden er al keiharde euro’s terugverdiend met de thuisbatterij? “Ik heb ‘m nu 8 maanden en volgens de app heeft de batterij 800 euro opgeleverd. 100 euro per maand dus. Dat is mooi, maar daarmee in mijn geval wel een lange terugverdientijd van zo’n 10 jaar. De btw krijg je dan wel weer terug.” Bonne plaatst een belangrijke kanttekening bij de terugverdientijd: “We hebben in de maanden oktober, november en december bijzonder weinig zonuren gehad. Dus ik ben wel benieuwd wat het gaat opleveren in het voorjaar.”
Toekomstige bewoners adviseren
Bonne doet het niet alleen voor het geld. Zo heeft de thuisbatterij voor hem vooral immateriële pluspunten: “Het is ook het idee dat je maximaal je eigen opgewekte zonne-energie gebruikt en bijdraagt aan het ontlasten van het energienet in Nederland.” En tot slot, nu kan hij (toekomstige) Barentsz-bewoners beter adviseren: “Ja, dat merk ik echt. Ik vertel hen bijvoorbeeld dat ze moeten opletten welke omvormer je selecteert vanwege mogelijk geluidsoverlast. Of zorg dat je de warmtepomp zo programmeert, dat je van gunstige energieprijzen gebruikmaakt. En dat je je niet rijk moet rekenen aan het financiële gewin. Maar onderaan de streep zeg ik ja, de thuisbatterij voegt iets extra’s toe aan energiezuinig leven.”
Energieverspilling? Je moest eens meten!
Ook Barentsz-oprichter Derk-Jan woont in een oud, monumentaal pand. Voor zijn huis wilde hij weleens weten welk stroomverbruik allemaal stilletjes weglekt. Hij ging op onderzoek uit en zijn mond viel open…
